[ Pobierz całość w formacie PDF ]
rzadko i tylko w sytuacjach nie do uniknięcia, zgodnie z inną zasadą: nawet
najlepszemu przyjacielowi nie ufaj w sprawach dotyczących pieniędzy, żony czy
agenta .
Personel wspierający pracuje głównie dla nagród (zwłaszcza pieniężnych, które, w
odróżnieniu od poborów, są wolne od podatku). Zazwyczaj w każdej ambasadzie czy
przedstawicielstwie handlowym na dziesięciu czystych siedmiu współpracuje z
wywiadem cywilnym, jeden z wojskowym i tylko dwóch jest autentycznie czystych .
Krótko mówiąc: jeśli ma się do czynienia z jakąkolwiek oficjalną instytucją rosyjską,
spotkanie kogoś, kto nie jest związany z którąś ze służb wywiadowczych, graniczy z
niemożliwością.
89
Rozdział 17
AGENCI
Agent to osoba pozyskana do tajnej współpracy przez wywiad, w większości
przypadków jest cudzoziemcem, na ogół za swoją pracę otrzymuje wynagrodzenie. W
działalności wywiadowczej agenci mogą stanowić zródło informacji bądz być
wykorzystywani w ramach tajnych operacji. W GRU przyjęto podział agentów na dwie
grupy: agentów podstawowych i pomocniczych (wsparcia). Do pierwszej kategorii
zaliczają się: rezydenci albo szefowie grup, agenci-zródła, agenci-egzekutorzy i agenci-
werbownicy.
SZEFOWIE GRUP I REZYDENCI
Stoją na czele grup agentów bądz rezydentur agenturalnych. Wybiera się ich
spośród najbardziej doświadczonych agentów (płeć nie ma znaczenia) o długoletnim
stażu i udowodnionej lojalności. Mają dużą władzę i sporą niezależność finansową, a w
przypadku zagrożenia dekonspiracją mogą liczyć na pomoc GRU.
Różnice pomiędzy rezydentem a szefem grupy są dwie: szef grupy agentów może
podejmować wszelkie decyzje poza kwestią werbunku nowych agentów i podlega
rezydenturze ( nielegalnych , agenturalnej lub zwykłej). Rezydent zaś może werbować
nowych agentów i podlega tylko Centrali.
AGENCI-yRÓDAA
Bezpośrednio uzyskują informacje, dokumenty i inne materiały wywiadowcze.
Przy ich werbunku podstawowym kryterium jest dostęp kandydata do tajemnic
politycznych, wojskowych czy technologicznych.
GRU zawsze preferował werbowanie ludzi zajmujących niezbyt eksponowane
stanowiska, ale mających takie same (jeśli nie większe) możliwości dotarcia do
90
tajemnic jak ich szefowie. Dlatego rzadko można wśród agentów-zródeł znalezć
oficerów sztabowych czy dyrektorów ministerialnych departamentów, a często
sekretarki, maszynistki, telefonistki, operatorów kserokopiarek (powielanie i oprawa
dokumentów), szyfrantów, kurierów dyplomatycznych, operatorów komputerów i
informatyków, łącznościowców, kreślarzy i inny personel pomocniczy.
AGENCI-EGZEKUTORZY
Są werbowani wyłącznie w celu przeprowadzania zadań specjalnych takich jak:
zamachy, akty dywersji, sabotaż. Generalnie nie podlegają Centrali, ale wywiadom
okręgów wojskowych i przez nie są werbowani. Często przekwalifikowaniu na
egzekutorów ulegają agenci-zródła.
Dzieje się tak w sytuacji, gdy tracą możliwość zdobywania cennych materiałów.
AGENCI-WERBOWNICY
Wywodzą się spośród najbardziej zaufanych i sprawdzonych agentów, zazwyczaj
nie mających lub definitywnie tracących możliwość bezpośredniego zdobywania
tajnych informacji. Używani są wyłącznie do werbowania nowych agentów. Najlepsi z
nich z czasem mogą zostać szefami grup agentów lub rezydentur agenturalnych.
Agenci pomocniczy (wsparcia) wykorzystywani są do przedsięwzięć operacyjno-
technicznych nie związanych bezpośrednio ze zdobywaniem informacji
wywiadowczych. Wśród agentów zaliczanych do tej grupy możemy wyróżnić kilka
najważniejszych kategorii:
AGENCI ODPOWIEDZIALNI ZA LEGALIZACJ
Pracują przeważnie na potrzeby nielegalnych i jako zasadę przyjęto, że są przez
nich werbowani i prowadzeni. Kandydaci wywodzą się spośród policjantów,
pracowników wydziałów paszportowych i konsulatów, celników, urzędników
imigracyjnych i pracowników związków zawodowych.
Agenci ci poddawani są szczególnie dokładnemu sprawdzeniu, gdyż to od jakości
ich pracy zależy los nielegalnych . Gdy nielegał przybywa do danego kraju,
zadaniem agenta jest wystawienie dla niego odpowiednich dokumentów i uzyskanie
wpisów do ksiąg meldunkowych, tak, by oficer GRU uzyskując nową tożsamość stał
siÄ™ jak najlegalniejszym obywatelem.
Na potrzeby GRU pracowało na przykład paru księży dzięki fałszowaniu
91
świadectw zgonu i chrztu oddali wielkie usługi nielegalnym , którzy na tej podstawie
mogli uzyskać autentyczne dokumenty.
W procesie legalizacji ważną rolę odgrywają także osoby odpowiedzialne za
pozyskiwanie dokumentów legalizacyjnych. Ich zadaniem jest zdobywanie
paszportów, praw jazdy i innych oficjalnych dokumentów oraz formularzy. Tacy
agenci nie mają bezpośredniego kontaktu z nielegalnymi ani też nie wiedzą, w jaki
sposób GRU wykorzystuje zdobyte przez nich dokumenty (niejednokrotnie nie były to
pojedyncze egzemplarze, a dziesiątki czystych blankietów).
GRU wykorzystuje zarówno oryginalne dokumenty (jeśli ma ich więcej), jak i ich
doskonałe kopie (w takim przypadku agenci muszą dostarczyć pojedyncze
egzemplarze jako wzorce). Drukarnia i fałszerze GRU należą do najlepszych na
świecie. Agenci zdobywający dokumenty mogą być werbowani spośród kryminalistów
(kieszonkowców i fałszerzy) oraz urzędników mających dostęp do oryginalnych
blankietów.
Dla GRU cennym zródłem dokumentów są studenci za godziwą opłatą
regularnie gubią paszporty, nie wspominając już o mniej cennych papierach.
KURIERZY
Zajmują się przewożeniem wszelkich materiałów wywiadowczych przez granice
państwowe. Zasadą jest, że materiały przewożone są etapami z krajów określanych
przez GRU jako ciężkie do lekkich , a potem dopiero do Centrali.
Za kraje ciężkie uważane są (kolejno) Anglia, Francja, USA, RFN, Belgia i
Holandia. Za lekkie Finlandia, Irlandia, Austria i większość państw Ameryki
Aacińskiej. Dlatego też najczęściej materiały trafiają wpierw do Ameryki Aacińskiej czy
Afryki, jadąc okrężną, ale pewną drogą do Moskwy.
Werbując kurierów, GRU zwraca szczególną uwagę na kierowców TIR-ów,
obsługę pociągów międzynarodowych i marynarzy floty handlowej.
WAAZCICIELE LOKALI KONSPIRACYJNYCH
W rosyjskiej terminologii wywiadowczej ta kategoria agentów jest określana
skrótem KK (Konspiracyjna Kwartira). Zaliczają, się do niej osoby dysponujące
pomieszczeniami, które umożliwiają odbywanie spotkań pracowników wywiadu z
tajnymi współpracownikami w sposób gwarantujący pełną konspirację. KK mogą być
także wykorzystywane jako tymczasowe kwatery (np. gdy trzeba kogoś ukryć z
powodu wpadki) czy miejsca umożliwiające oficerowi wywiadu zmianę wyglądu lub
92
skopiowanie wypożyczonych na chwilę tajnych dokumentów.
Doskonałymi kandydatami na KK są właściciele kilku domów lub hotelarze.
Lokalem konspiracyjnym może być także przystosowana piwnica, strych, garaż lub
magazyn.
WAAZCICIELE BEZPIECZNEGO ADRESU, TELEFONU LUB FAKSU
(DALEKOPISU)
W wewnętrznych materiałach GRU dla określenia tych rodzajów agentów stosuje
się odpowiednio skróty: KA (Konspiracyjny Adries), KT (Konspiracyjny Tielefon) i
KTP (Konspiracyjny Tieletaip). Są to agenci pośredniczący w korespondencji
pomiędzy agenturą a oficerami wywiadu.
Zazwyczaj rekrutują się spośród osób utrzymujących regularną korespondencję
międzynarodową i mieszkających w lekkim kraju. Agenci z krajów ciężkich
przekazują im informacje listownie lub telefonicznie, a on przekazuje wiadomości do
rezydentury.
GRU od zawsze preferował w tej roli ludzi w starszym wieku, tak by w przypadku
wojny nie byli oni objęci mobilizacją, co mogło by doprowadzić do zerwania sieci
[ Pobierz całość w formacie PDF ]