[ Pobierz całość w formacie PDF ]

nikotynowego (Cardiamid). Stosowany jest on w omdleniach, przy niskim ciśnieniu krwi,
osłabieniach i zapaści. Po długotrwałym i częstym przyjmowaniu doustnym mogą pojawić się
objawy zatrucia. Są to stany lękowe i nadmierna ruchliwość. Silniejsze, toksyczne działanie
występuje po dożylnym podaniu Cardiamidu w dużych dawkach. Objawia się to nudnoś-ciami i
wymiotami, bólami głowy, przyspieszeniem oddechu i akcji serca. Mogą się także pojawić drgawki
i śpiączka.
W tej grupie leków szczególną uwagę pod względem niebezpieczeństwa toksycznego zwraca
amfetamina i jej pochodne. Lek*ten był stosowany w celu pobudzenia aktywności psychicznej i
przyspieszenia procesów krążenia. Obecnie jest wycofany z lecznictwa, ale zainteresowanie nim
wzrosło wśród leko- i toksykomanów ze względu na objawy euforii, jakie wywołuje. Poza tym
amfetamina poprawia wydolność fizyczną i zmniejsza uczucie głodu. Z tego względu lek ten przed
laty stosowano w kuracjach odchudzających. Był to też jeden z pierwszych leków stosowa-
Leki a trucizny
nych w sporcie jako środek dopingujący. Stosowana przez dłuższy okres wywołuje uzależnienie
fizyczne i psychiczne. Częste zatrucia tym lekiem notowane są u ludzi przyjmujących go jako
środek dopingujący i u lekomanów. Objawy zatrucia ostrego to bezsenność, pobudzenie ruchowe,
euforia, zaburzenia rytmu serca, zaburzenia ciśnienia, a w ciężkich zatruciach  drgawki i
śpiączka. Amfetamina po drugim okresie przyjmowania, na skutek przyzwyczajenia i tolerancji,
wymaga ciągłego podwyższania dawek, a to prowadzi często do ujawniania się psychoz
toksycznych. Uważa się, że rodzaj uzależnienia od amfetaminy jest podobny do zależności
powstającej u ludzi narkotyzujących się kokainą. Wszystko to spowodowało, że amfetamina i jej
pochodne zostały w wielu krajach, w Polsce także, wykreślone z lekospisii, zabroniona jest ich
produkcja oraz rozprowadzanie.
Leki przeciwbólowe i przeciwzapalne
Leki o działaniu przeciwbólowym i przeciwzapalnym to bardzo duża grupa leków o różnorodnej
budowie chemicznej. Wiele substancji leczniczych z tej grupy jest przyjmowanych bardzo
powszechnie i często nadużywanych. Niebezpieczne jest to, że są to leki przyjmowane bardzo
często na własną rękę, bez konsultacji z lekarzem. Oprócz narkotycznych leków przeciwbólowych
(morfina i jej pochodne) do grupy tej są zaliczane pochodne aniliny (fenacety-na), pochodne kwasu
salicylowego (Aspiryna, Polopiryna) oraz pochodne pirazolonu (Pyralgina, Pyramidon).
Wymienione popularne leki, chociaż różnią się bardzo pod względem budowy chemicznej, mają
bardzo podobne oddziaływanie na organizm. Wszystkie działają przeciwbólowo, przeciwgorą-
czkowo i przeciwzapalnie (z wyjątkiem pochodnych aniliny). Fenacetyna wchodzi w skład leków
złożonych i nie jest stosowana jako samodzielny lek. Najczęściej wchodzi ona
96
Rozdział 12
w skład leków przeciwdziałających bólom głowy, przeciwzapalnych i przeciwgorączkowych. W
połączeniu z kofeiną zmniejsza uczucie zmęczenia. Gdy fenacetyna jest nadużywana, nasila już
istniejący ból głowy i wywołuje potrzebę przyjmowania następnych dawek leku. Jest to lek
szczególnie niebezpieczny w długotrwałym stosowaniu. Często notowano zatrucia przewlekłe po
przyjmowaniu fenacetyny w lekach mieszanych. Objawy takiego zatrucia to bóle i zawroty głowy,
bóle brzucha, obniżenie ciśnienia krwi, bezsenność. U ludzi nadwrażliwych mogą wystąpić zmiany
skórne. Fenacetyna może także wywoływać dość poważne zmiany w obrazie krwi, prowadzące do
niedokrwistości hemolitycz-nej oraz śródmiąższowego zapalenia nerek i uszkodzenia funkcji
wątroby. Zatrucia ostre fenacetyna są znacznie rzadsze niż przewlekłe, a ich objawami są: sinica,
zawroty głowy, senność, spadek ciśnienia krwi, zapaść, śpiączka, drgawki, żółtaczka. Wystąpienie
zatrucia ostrego tą substancją obserwowano po jednorazowym przyjęciu około 200 tabletek od bólu
głowy i z tego względu uważa się, że jej dawki toksyczna i śmiertelna są bardzo wysokie.
Od kilku lat substancja ta jest wycofywana ze składu leków przeciwbólowych i zastępowana
Paracetamolem. Ma on również działanie przeciwbólowe i przeciwgorączkowe. Ostre zatrucia
Paracetamolem początkowo przebiegają bezobjawowo, a w drugiej dobie pojawiają się oznaki
uszkodzenia wątroby, zaburzenia rytmu serca, spadek ciśnienia krwi, sinica, zapaść. W ciężkich
przypadkach zatrucia dochodzi do zgonu, poprzedzonego stanem śpiączki i drgawkami Dawka
śmiertelna leku wynosi około 15 g/dobę. Niebezpieczne są także objawy zatrucia przewlekłego
Paracetamolem, które obserwowano u ludzi nadużywających lub przyjmujących go przez długi [ Pobierz całość w formacie PDF ]